15 красавіка 2021 года на платформе ZOOM адбылася літаратурная сустрэча, прысвечаная 135-годдзю з дня нараджэння беларускага пісьменніка і паэта Змітрака Бядулі, арганізаваная Даўгаўпілскім Цэнтрам беларускай культуры (ЦБК) у супрацоўніцтве з музеем “Яўрэі ў Даўгаўпілсе і Латгаліі”.
Вядомы беларускі паэт, празаік, перакладчык Змітрок Бядуля (Плаўнік Самуіл Яфімавіч) – адзін з пачынальнікаў новай беларускай літаратуры, які заклаў асновы беларускай дзіцячай літаратуры. Нарадзіўся 23 красавіка 1886 года ў мястэчку Пасадзец Віленскай губерні (цяпер Мінскі раён) у шматдзетнай небагатай яўрэйскай сям'і. Ведаў іўрыт, ідыш, нямецкую, беларускую, рускую і трохі польскую мовы. Будучы пісьменнік жыў у простым асяроддзі, вучыўся ў яўрэйскай школе, вельмі шмат чытаў, пачынаў пісаць на рускай, затым на беларускай мове. Вялікі ўплыў на яго творчасць аказалі класікі Янка Купала і Якуб Колас. Паводле яго аповесці “Салавей” быў зняты фільм і нават пастаўлены балет; у 1932 годзе З. Бядуля склаў і апублікаваў першы “Яўрэйска-беларускі слоўнічак”.
Аб гэтым і многім іншым у жывым, поўным гумару і іроніі расказе момантаў жыцця і творчасці пісьменніка пазнавальную лекцыю прадставіў дырэктар музея “Яўрэі ў Даўгаўпілсе і Латгаліі” Іосіф Рочка. У яго дакладзе была адлюстравана галоўная асаблівасць таленту Змітрака Бядулі як “бытапісца” – глыбокае пранікненне ў сутнасць простага чалавека, дзе слёзы і боль, радасць і смех цесна пераплецены паміж сабой.
Сумесныя беларуска-яўрэйскія праекты сталі традыцыяй. Улічваючы спецыфіку часу, цяперашняя сустрэча прайшла онлайн і сабрала амаль два дзесяткі зацікаўленых слухачоў не толькі з Даўгаўпілса, але і Латгаліі.
Натхнёныя змястоўным і займальным аповедам І. Рочкі, сваімі ўражаннямі і ўспамінамі, эмацыйным дэкламаваннем вершаў і ўрыўкаў празаічных твораў З. Бядулі з энтузіязмам падзяліліся ўдзельнікі сустрэчы: Алена Радзівонава, Іна Валюшка, Станіслаў Валодзька, Вольга Турчынская, Яніна Юзэфовіч, Інэса Казлоўская, Марыя Памецька, Лілія Воранава, Таццяна Дзянісава, Наталля Якушонак.
Сустрэча атрымалася вельмі пазітыўнай, душэўнай і запамінальнай. І гэта заканамерна – творы Змітрака Бядулі знаёмыя па школьнай праграме шмат каму з тых, хто вучыўся ў Беларусі.
Інфармацыя падрыхтавана:
Цэнтр беларускай культуры,
Марыя Памецька, метадыст ЦБК